Hoe(f)weetje - Rotstraal

Een ROTtig probleem!

En ineens zakt je hoevenkrabber diep weg in de straal van je paard.. een muffe, vieze lucht stijgt op, en je paard vind jou even niet zo heel leuk… Rotstraal… De weide/paddock is de laatste tijd zo modderig… Je was er misschien al bang voor omdat je de straal al wat rommelig vond. Of het ging ineens heel snel.

Wat is rotstraal?

Rotstraal is een ontsteking van de middelste en zijdelingse straalgroeven door anaërobe bacteriën, waaronder de Fusobacterium necrophorum. Rotstraal komt het vaakst voor van alle hoefproblemen. Volgens onderzoek van de Faculteit Diergeneeskunde (Universiteit Utrecht), Gezondheidsdienst Dieren (GD) en de Nederlandse Vereniging van Hoefsmeden (NVvH) heeft ongeveer 45% van de Nederlandse paarden en pony’s wel eens te maken gehad met dit probleem.

Rotstraal begint meestal in de middelste straalgroeve. Deze is het nauwste. Door meerdere oorzaken kan de hoornlaag waaruit de straal bestaat, verslechteren. Er ontstaat een viezige, stinkende brij in de straal, die heel rommelig wordt, en vaak ook diep in de hoef wegzinkt.

Volgens het eerder genoemde onderzoek komt rotstraal vaker voor aan de achterhoeven dan aan de voorhoeven. Waarschijnlijk omdat deze vaak smallere stralen hebben, waardoor de bacteriën meer kans krijgen om zich te ontwikkelen.

Hoe herken je rotstraal?

Een gezonde straal ziet er sterk en veerkrachtig uit en voelt rubberachtig aan. De oppervlakte is glad en droog. De middelste straalgroeve heeft een klein, vaak ruitvorming kuiltje en de zijdelingse straalgroeven hebben een V-vorm en zijn breed gevormd.

Rotstraal is eigenlijk het tegenovergestelde:

• De straal ziet er zwak en sponsachtig uit

• Er zitten allemaal ‘flapjes’, scheurtjes en groeven in, waar je vinger of hoevenkrabber soms wel centimeters diep in kunt steken

• De straal is vaak klein en lijkt in de hoef weggezonken

• De zijdelingse straalgroeven zijn smal en diep, en lijken soms een ‘dakje’ te vormen over de groeve

• De middelste straalgroeve lijkt meer op een streep, die naar achteren toe tussen de hoefballen omhoog kan lopen

• Vaak (maar niet altijd) zie je in de hoef ook andere problemen, zoals te lange tenen, overgroeide steunsels en ondergeschoven hielen. Door de onbalans van de hoef, kan de straal niet meer naar behoren functioneren

• En: rotstraal stinkt! Als je het eenmaal geroken hebt, vergeet je het nooit meer

Waardoor ontstaat rotstraal?

De kans dat ook jouw paard ooit met rotstraal te maken krijgt is best groot. De bacteriën die rotstraal veroorzaken, komen eigenlijk overal wel voor. Naast de aanwezigheid van deze bacterie, zijn er nog andere omstandigheden waardoor er rotstraal kan ontstaan, waaronder:

• Te weinig vrije beweging

• Vorm van de straal

• Natte, vieze stallen of paddocks/weides

• Verminderde algehele conditie van het paard

• Tekortkomingen in de voeding

Is rotstraal pijnlijk?

Beginnende rotstraal is meestal niet pijnlijk. Wanneer het zich verder ontwikkelt, worden ook de diepere lagen van de straal aangetast en komt de ontsteking tegen de gevoelige delen in de hoef aan te liggen. Dit kan voor je paard pijnlijk zijn bij het schoonmaken of behandelen van de hoeven. Bij hardnekkige rotstraal gaat het lopen op een gegeven moment ook zeer doen. Bij het neerzetten van de hoef drukt de ontsteking dan op de gevoelige lagen in de hoef. Een paard kan uiteindelijk kreupel worden als de rotstraal te lang (onsuccesvol) onbehandeld blijft.

Hoe kun je rotstraal aanpakken?

Rotstraal gaat niet weg als je alleen een anti-rotstraal product gebruikt. Het beste is om alle oorzaken te bestrijden. Daarom raad ik je aan om:

• Zo regelmatig mogelijk, liefst dagelijks, de hoeven uit te krabben en te borstelen.

• Je paard veel vrije beweging te geven, waarbij het ook helpt om te gaan wandelen of rijden op een harde ondergrond. Dat stimuleert de doorbloeding van de hoef en het hoefmechanisme

• Je paard min. 6-8 u per dag droog en schoon te kunnen staan in stalling / paddock / weide, zodat zijn hoeven kunnen opdrogen. Zorg voor droge plekken in de paddock, bijvoorbeeld door verharding of roosters. In de modder staan is echt minder erg dan urenlang in mest of urine van een vieze stal of paddock staan.

• Te controleren of zijn voeding in balans is: de basis is goede kwaliteit & ruim ruwvoer en aanvullend hardvoer of een balancer, en eventueel supplementen. Voor verbeteren van weerstand en hoefkwaliteit kun je extra aandacht besteden aan vit. A+E en biotine.

• Je paard regelmatig en correct laten bekappen: iedere 5-9 weken, afhankelijk van de hoefconditie en groei.

  Bij anatomisch & modern bekappen willen we de straal niet ‘pedicuren’ voor het mooie. We snijden wel alle losse flapjes en rommeltjes weg, en zorgen ervoor dat de straalgroeven mooi wijd open zijn. Zo kan er overal goed zuurstof bijkomen en krijgen bacteriën veel minder kans. Het kan zijn dat bij het bijsnijden van de straal deze iets gaat bloeden. Dit is niet erg, en stopt meestal snel.

5 Eenvoudige stappen om rotstraal te behandelen

Internet staat vol met manieren en producten om rotstraal te behandelen. Op basis van onderzoek en ervaring van klanten raad ik je de volgende 5 stappen aan:

Waarmee behandelen?

Anti-rotstraal producten zijn er in allerlei soorten, maten en merken. Je kunt grofweg de volgende typen onderscheiden:

• Koper-gebaseerde producten: bijvoorbeeld Frog Fluid, Blauwspray, CTC spray

• Zink-gebaseerde producten: bijvoorbeeld Sudocreme, Hypozin

• Klei-gebaseerde producten: bijvoorbeeld Artimud, Fieldpaste, Hoofstuff (alledrie van Redhorse), Unique-horn hoof clay, Vertargil groene leem

• Chemische producten: Chloorhexidine oplossing,* betadine

• ‘Natural’ producten: bijvoorbeeld propolis, etherische oliën, zilver-oplossing

• ‘Classics’: Egyptische zalf, Vitrioolzalf, Stockholm teer

• Medicinale producten en eventuele ondersteunende systemische antibiotica via je dierenarts

Deze werken alle op het principe van het bestrijden van de rotstraalbacterie en het verharden van de straal.

Ik raad zelf in eerste instantie hypozin aan. Daarmee halen veel klanten goede resultaten. Wat je ook gebruikt, als je geen verbeteringen ziet, terwijl je wel de omstandigheden voor je paard hebt verbeterd én met grote regelmaat de straal hebt behandeld, stap dan over op een ander, sterker middel.

Vuistregel daarbij is natural - classic / klei / koper - zink / chemisch / medicinaal.

Een klei product kan ook helpen om bijvoorbeeld een koper/zink product langer zijn werk te laten doen, omdat er een ademend laagje over de straal kan worden aangebracht.

*pas met chloorhexidine goed op: 3% oplossing goed verdunnen met water, niet gebruiken bij beschadigde huid en met handschoenen aanbrengen.

Hoe lang behandelen?

Beetje afhankelijk van de situatie, maar liefst behandel je in de eerste week dagelijks. Dit is niet voor iedereen haalbaar, probeer je dan aan het volgende 3-2-1 schema te houden:

• Week 1: minimaal 3x per week (dus, om de dag)

• Week 2: minimaal 2x per week (dus, om de 2 dagen)

• Week 3: minimaal 1x per week

Als het niet minder wordt in week 2, ga dan terug naar de week 1 routine, of verhoog naar dagelijks behandelen.

Ik heb voor jou en je paard een handig overzicht gemaakt om met deze 5 eenvoudige stappen rotstraal te behandelen. Download mijn tips hieronder.

Wanneer het na 3 weken helemaal niet minder is, is het tijd om over te stappen op een uitgebreidere behandeling, met andere producten.

Tot slot

De belangrijkste punten zijn beweging, bekappen en drooghouden. Als bekapper ben ik altijd alert op de aanwezigheid van rotstraal. Het kan soms erg snel ontstaan, voel je niet gelijk schuldig! Leer het ook zelf herkennen, als je er vroeg bij bent gaat genezing makkelijker. Voorkomen is altijd beter!

Extra hulp nodig?

In mijn E-book ‘Rotstraal behandelen in 5 stappen’ beschrijf ik 3 behandelschema’s voor beginnende, gevorderde en hardnekkige rotstraal. Ik geef je heel veel tips en werkwijzen om rotstraal succesvol te genezen. Klik hier voor meer informatie en hoe je dit E-book kunt bestellen.

Wist je dat je bij Forester Hoofcare ook “Hoofcare Combi Pakketten” kunt kopen? Ik heb voor zowel beginnende, vergevorderde en hardnekkige rotstraal een pakket samengesteld met daarin alle producten die je nodig hebt voor de 5 stappen. Handig toch? En, goedkoper dan alles los bij elkaar zoeken. Neem snel een kijkje in mijn webshop en maak het jezelf en je paard gemakkelijk om rotstraal goed aan te pakken!

Bekapklanten van Forester Hoofcare kunnen daarnaast altijd vragen om een kort, tussentijds consult (à 12.50 Euro) om te controleren hoe het ervoor staat met de behandeling tegen rotstraal. Zonodig snijd ik de straal even schoon, zodat je er goed bij kunt.