Mok
Wat is het?
Mok is een veel voorkomende eczeem-aandoening bij paarden. Meestal zit het in de kootholte, maar het kan ook naar boven toe uitbreiden tot met met de kootgewrichten en het pijpbeen. Het ziet er in het begin uit als kleine plekjes geïrriteerde, rode huid, met bobbeltjes en vochtige natte blaasjes. Ook treedt er korstvorming op. Als het al langer aan de gang is, wordt de huid dikker en ontstaan er kloofjes en dikke korsten. In ernstige gevallen kan de hele ondervoet dik worden. Als dit niet behandeld wordt, bestaat het risico dat deze zwelling blijvend wordt. Het paard wordt dan meestal ook in meer of mindere mate kreupel. In acute gevallen van ernstige mok kan er door infectie bloedvergiftiging (Einschuss) optreden, waarbij het been tot in de lies dik kan worden.
Foto overgenomen vanuit www.knhs.nl
Hoe ontstaat het?
Net als bij rotstraal, kan mok ontstaan door diverse oorzaken. Vaak is het een combinatie van een klein wondje met een of meerdere van de volgende omstandigheden:
Vochtig weer en daardoor natte weiden of paddocks.
Modderige wegen of buitenbakken.
Te natte, vieze stallen door slechte urine-afvoer of te weinig uitmesten.
Gier rondom mesthopen.
Direct contact met mest van paarden met diarree.
Veelvuldig afwassen en afspuiten van de benen, vooral als daarbij harde/vuile borstels en irriterende schoonmaakmiddelen worden gebruikt.
Behandeling van aandoeningen aan de hoef/onderbeen met (natte) verbanden/hoefzakken die te strak zijn vastgeknoopt en/of waarbij irriterende medicamenten/producten worden toegepast.
Kort scheren van haren in de koothalte.
Combinatie van hoge temperaturen en hoge luchtvochtigheid.
Paarden met witte kootholtes zijn gevoeliger. Ook bestaat er familiaire/rasgevoeligheid.
Schimmelinfectie. Hierbij treedt mok op als een besmettelijk eczeem. In dit geval kan een groot aantal paarden op de stal besmet raken.
Behandeling
Het is altijd van belang om de oorza(a)k(en) zo veel mogelijk weg te nemen. Aan het weer kun je niet zoveel doen, maar zorg ervoor dat je paard niet te lang in modderige/natte/vieze omstandigheden hoeft te staan; wees voorzichtig met het wassen van de benen van je paard en scheer zijn kootholtes niet te kort.
Er bestaat (professionele) discussie over het al dan niet weghalen van de mok-korsten tijdens de behandeling. Bij weghalen kan extra irritatie optreden, waardoor genezing langer duurt. Bij het laten zitten van dikke korsten kan echter de mokzalf niet goed zijn werk doen. Ga in ieder geval niet harde korsten met een ruwe borstel wegborstelen, voorzichtig te werk gaan is het advies.
Als de kootholte vies/modderig is kun je deze met een zachte straal water schoonspuiten.
Daarna voorzichtig afdrogen/afdeppen, waarbij je de korstjes laat zitten (niet hard wrijven!). Als je begint met de behandeling kun je de kootholte de eerste keer wel met een zachte, desinfecterende zeep erbij schoonmaken.
Gebruik een mokzalf (uit de winkel of liever nog, van de dierenarts) en smeer de aangedane plekken ruim in. Ook zinkzalf (Hypozin, Sudocrem) kan gebruikt worden.
Dit doe je het liefst dagelijks, maar minimaal elke 2 dagen totdat het weg is
Wordt de behandelde plek door zalf, korstjes en vuil uit de stal/weide/paddock vies, dan kun je de plek zachthandig schoonvegen met een zachte, niet-harige doek (bijvoorbeeld een oude theedoek/tshirt), waarna je de zalf opnieuw kunt opsmeren.
Bij ernstige gevallen waar er ook veel zwelling aan het been ontstaat, is het altijd nodig om de dierenarts te raadplegen. Deze zal waarschijnlijk ook ontstekingsremmende middelen per injectie of pillen voorschrijven.
Bel ook de dierenarts om advies als het na 2 weken niet duidelijk is verminderd.
Wacht niet af en behandel mok zodra je het ziet.